ਬਾਸਮਤੀ ‘ਤੇ ਬਰਾਮਦ ਮੁੱਲ ਵਧਣ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ‘ਤੇ ਫਿਰਿਆਂ ਪਾਣੀ

19 ਅਕਤੂਬਰ 2023: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਰਯਾਤ ਮੁੱਲ 1200 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ ਤੱਕ ਵਧਾਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਫਿਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਵੱਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਾਸਮਤੀ ਦਾ ਰਕਬਾ 20 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬਾਸਮਤੀ ਦਾ ਖਰੀਦ ਮੁੱਲ ਵਾਜਬ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਬਾਸਮਤੀ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖਰੀਦਦਾਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਬਾਸਮਤੀ ‘ਤੇ ਐਮਈਪੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਬਾਸਮਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਆਪਣਾ ਵੱਡਾ ਗਾਹਕ ਆਧਾਰ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਾਸਮਤੀ ਐਕਸਪੋਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਸ਼ੋਕ ਸੇਠੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 3700 ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਾਸਮਤੀ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਇਆ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਸਮਤੀ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਬਾਸਮਤੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਕ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੀ ਹਨ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਐਮਈਪੀ ਵਧਾ ਕੇ 1200 ਡਾਲਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪੂਰਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 800 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਾਂਗੇ? ਅਸੀਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ MEP ਵਧਾ ਕੇ $900 ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਾਂਗੇ।

ਕਿਸਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਮਾੜਾ ਅਸਰ
ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਰਕਬਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 4.94 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 2 ਲੱਖ ਕਿਸਾਨ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ।