ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਮੱਛੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ ਕੰਮ ਚੀਨ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਫਸਿਆ ਸੰਕਟ ‘ਚ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਦਾਬਹਾਰ ਮਿੱਤਰ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜ਼ਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਛੀ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਬਰਾਮਦ ਕਾਰੋਬਾਰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿਚ ਹੈ। ਡਾਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜਨਵਰੀ ਵਿਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਪਾਕਿ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵਿਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 15 ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਵਿਚੋਂ 9 ਕੰਪਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਾਦਰੀ ਨੂਰੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ ਦੇ ਸੀ.ਈ.ਓ. ਮੰਜਰ ਆਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ 50 ਕੰਪਨੀਆਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਮੱਛੀ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਮਾਲ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਇਕ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਰ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕਰਤਾ ਦਾ ਮਾਲ ਅੱਠ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਲ ਮੱਛੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਚੀਨ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਹਰੀ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਜਾਂ 15 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਅਲੱਗ ਰੱਖ ਕੇ ਭੇਜਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜ਼ਹਾਜ਼ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। “ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੇਪ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਕੰਟੇਨਰ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਲੇਟ ਫੀਸ , ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ “ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਵਣਜ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਬਦੁੱਲ ਰਜ਼ਾਕ ਦਾਊਦ ਕੋਲ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।”

26 ਟਨ ਮੱਛੀ ਵਾਲੇ ਕੰਟੇਨਰ ਦੀ ਕੀਮਤ 70 ਲੱਖ ਤੋਂ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਖੇਤਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਔਸਤਨ ਯੂਨਿਟ ਕੀਮਤ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 18 ਤੋਂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 21 ਤੱਕ 2.5 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਏ.ਯੂ.ਪੀ. ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡੀਪ ਬਲੂ ਸੀਫੂਡ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਸੀ.ਈ.ਓ. ਐਮ ਫੈਸਲ ਇਫਤਿਖਾਰ ਅਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ 5-7 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਗ੍ਰਾਮ ਦਾ ਏ.ਯੂ.ਪੀ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਲੋਂ 5 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਲੋਂ 7-8 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਔਸਤਨ ਗਲੋਬਲ ਏ.ਯੂ.ਪੀ. 5 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 21 ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮੱਛੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖਰੀਦਦਾਰ ਚੀਨ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਮਿਡਲ ਈਸਟ, ਸ਼੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਹਨ।