ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਨਵਾਂ ਰਾਜਦੂਤ: ਭਾਰਤ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਮਾਨਤਾ..

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਸਵਾਲ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਸੱਤਾ ‘ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਚਾਰਜ ਡੀ ਅਫੇਅਰ (ਆਸਾਨ ਭਾਸ਼ਾ ‘ਚ ਦੂਤਾਵਾਸ ਇੰਚਾਰਜ) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ 15 ਅਗਸਤ 2021 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਇਨਾਤ ਅਫਗਾਨ ਰਾਜਦੂਤ (ਫਰੀਦ ਮਾਮੁੰਦਜ਼ਈ) ਨੂੰ ਵੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅਸਲ ਰਾਜਦੂਤ ਮੰਨਦੀ ਹੈ।

ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਫਰੀਦ ਨੂੰ ਰਾਜਦੂਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਨਾਰਾਜ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਕਾਦਿਰ ਨੂੰ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕੂਟਨੀਤਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋਵੇਗਾ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਤੋਂ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੋ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ

ਤਾਲਿਬਾਨ, ਜਿਸ ਨੇ 15 ਅਗਸਤ 2021 ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਲਈ ਚਾਰਜ ਡੀ ਅਫੇਅਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਾਦਿਰ ਨੂੰ ਅੰਬੈਸੀ ਇੰਚਾਰਜ ਜਾਂ ਐਕਟਿੰਗ ਅੰਬੈਸਡਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਾਦਿਰ 2020 ਤੋਂ ਇਸ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਕੌਂਸਲਰ ਹੈ।
ਅਸ਼ਰਫ਼ ਗਨੀ (15 ਅਗਸਤ 2021 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ) ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਫਰੀਦ ਮਾਮੁੰਦਜ਼ਈ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਦੂਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਹੁਣ ਨਾ ਤਾਂ ਗਨੀ ਅਫਗਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਚੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਫਰੀਦ ਸਰਕਾਰੀ ਰਾਜਦੂਤ ਹਨ।
ਫਰੀਦ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਲੰਡਨ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਈ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ, ਜੋ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਉਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵਾਂ ਦੂਤਾਵਾਸ ਇੰਚਾਰਜ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।
ਫਰੀਦ ਨੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਦਿਰ ਨੂੰ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਕ ਚਿੱਠੀ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ‘ਚ ਫਰੀਦ ਸਮੇਤ ਦੂਤਘਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਪੱਤਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਦਸਤਖਤ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਲੈਟਰ ਹੈੱਡ ‘ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਅਫਗਾਨ ਰਫਿਊਜੀਜ਼’ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਸੀ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੀ ਰਾਹ ਹੈ
ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੌਲੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੋ ਰਸਤੇ ਅਤੇ ਦੋ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ- ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਚੱਲੋ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਫਰੀਦ ਨੂੰ ਮਾਮੁੰਦਜ਼ਈ ਨੂੰ ਰਾਜਦੂਤ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ। ਸਾਡੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ ਭੜਕਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਹੁਣ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ…
ਆਪਣੇ ‘ਤੇ ਲੱਗੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰਦਿਆਂ ਫਰੀਦ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਸਾਰੇ ਦੋਸ਼ ਬਿਲਕੁਲ ਝੂਠੇ ਅਤੇ ਇਕਪਾਸੜ ਹਨ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ। ਅਸੀਂ ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਹੋਣ ਦੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸੀਰੀਅਲ ਨੰਬਰ 3578 ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਰੀਦ ਮਾਮੁੰਦਜ਼ਈ ਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਆ ਕੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।