ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਅੱਜ ਪੰਜਵਾਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸਮਰਪਿਤ

19 ਅਕਤੂਬਰ 2023: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਰੂਪ ਦੇਵੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸੰਤਾਨ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਤ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਮੰਡਲ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਵਤਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਸਦੀ ਪੂਜਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਨੂੰ ਅਲੌਕਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ ਬਾਰੇ-

ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ
ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਮਨਮੋਹਕ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਬਾਹਾਂ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਦੋ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮਲ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸਕੰਦ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹਨ। ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਵਾਹਨ ਸ਼ੇਰ ਹੈ। ਸ਼ੇਰ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਆਪਣੇ ਪੰਜਵੇਂ ਰੂਪ ਯਾਨੀ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਦਿਨ ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਜਾਣੋ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ, ਕਥਾ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਹੱਲ।

ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ
ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਫਿਰ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਜਾਂ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰ ਜਾਂ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਚੌਂਕੀ ‘ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗਾ ਜਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰੋ, ਫਿਰ ਕਲਸ਼ ‘ਚ ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ‘ਚ ਕੁਝ ਸਿੱਕੇ ਪਾ ਕੇ ਡਾਕ ‘ਤੇ ਰੱਖ ਦਿਓ।

ਹੁਣ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈ ਕੇ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਰੋਲੀ-ਕੁਮਕੁਮ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਨਵੇਦਿਆ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਹੁਣ ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਦੀਵਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਰਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵੰਡੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਵੀ ਕਰੋ। ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਨੂੰ ਨੀਲਾ ਰੰਗ ਪਸੰਦ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨ ਕੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੇਲਾ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿਣ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਾਰਕਾਸੁਰ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਮੌਤ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਸੰਭਵ ਸੀ। ਫਿਰ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਭਗਵਾਨ ਸਕੰਦ (ਕਾਰਤਿਕੇਯ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਮ) ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਸਕੰਦ ਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਿਆ। ਉਸਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸਕੰਦ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਤੋਂ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਸਕੰਦ ਨੇ ਤਾਰਕਾਸੁਰ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਸੀ।

ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ?
ਮਿਥਿਹਾਸ ਅਨੁਸਾਰ ਜਦੋਂ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਤਾਰਕਾਸੁਰ ਦੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਵਧਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ, ਮਨੁੱਖ, ਗੰਧਰਵ, ਰਿਸ਼ੀ ਆਦਿ ਚਿੰਤਤ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਤਾਰਕਾਸੁਰ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ​​ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ।