India
ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ‘ਚਾਈਨਾ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ’
ਚੀਨ ਨੇ ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਛੂਟ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸਰਹੱਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਡੀ-ਏਸਕੇਲਟ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮਨਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਅਰਥ-ਇਮੇਜਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਪਲੈਨੇਟ ਲੈਬਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਲਏ ਗਏ ਨਵੇਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਚਿੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਹੱਦੀ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਚੀਨ ਭਾਰੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਸੀ, ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਪਹਾੜ ਦੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗਲਵਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਸੀ। ਚੀਨੀ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਚੀਨੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਦਖਲੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਪੱਖ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਮਵਾਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਹਮਲੇ ਵਿਚ 20 ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਚੀਨ ਸਮੁੱਚੀ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਖੇਤਰ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ “ਅਤਿਕਥਨੀ” ਅਤੇ “ਅਸਥਿਰ” ਕਿਹਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ 6 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਹਿਮਤੀ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੀਨ ਨੇ ਐਲਏਸੀ ਦੇ ਪਾਸੇ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਲੱਦਾਖ ਵਿਚ ਚੀਨ ਨਾਲ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਬਾਰਡਰ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਬੀ.ਐਸ.ਐਫ ਨੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ 200 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਘੁਸਪੈਠ ਰੋਕੂ ਗਰਿੱਡ ਨੂੰ ਹੋਰ ਜਵਾਨ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਔਜਾਰ ਲਿਆ ਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਪਹਿਲਾਂ, ਚੋਟੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਜਿੰਗ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਕਈ ਮੋਰਚਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਾਜ਼ਾ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੀ.ਐਲ.ਏ ਫਾਇਦਾ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ.ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡੇਵਿਡ ਸਟੀਲਵੈਲ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੇੜਿਓਂ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।